Εμπόλεμη ζώνη ο Αμαζόνιος

Από το Πράσινο Ποντίκι

Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη η στρατηγική είναι η ίδια. Πολύτιμοι φυσικοί πόροι καταστρέφονται στο όνομα μιας αμφιλεγόμενης ανάπτυξης και, όταν οι κάτοικοι διαφωνούν, οι δυνάμεις καταστολής αναλαμβάνουν να τους συνετίσουν. Έτσι και στην περιοχή Ξιγκού, στα βάθη του Αμαζονίου στη Βραζιλία, όπου οι ιθαγενείς, άντρες, γυναίκες και παιδιά, βρέθηκαν για μια ακόμα φορά αντιμέτωποι με την απροκάλυπτη βία των δυνάμεων καταστολής στην προσπάθειά τους να διασώσουν τον τόπο τους.
Μετά την εφόρμηση των αστυνομικών δυνάμεων, τη σκυτάλη πήραν οι «οικονομικοί δολοφόνοι», όπως καταγγέλλουν περιβαλλοντικές οργανώσεις και διεθνή ινστιτούτα, χρηματοδοτώντας επί της ουσίας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Πριν από λίγες ημέρες, στις 26 Νοεμβρίου, η Αναπτυξιακή Τράπεζα της Βραζιλίας ενέκρινε πρωτοφανές δάνειο ύψους 10,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή του αμφιλεγόμενου σχεδίου του γιγαντιαίου φράγματος Μπέλο Μόντε, ποσό που αποτελεί το μεγαλύτερο δάνειο που έχει δώσει ποτέ η τράπεζα στα 60 χρόνια λειτουργίας της.

Ολική καταστροφή

Στα βάθη του Αμαζονίου η κυβέρνηση της Βραζιλίας έχει αποφασίσει να κατασκευάσει με κάθε κόστος το τρίτο μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα στον κόσμο. Πρόκειται για το φράγμα Μπέλο Μόντε, το οποίο θα παράγει 11.000 μεγαβάτ ενέργειας με στόχο να τροφοδοτήσει με ηλεκτρισμό 23 εκατομμύρια σπίτια. Για την κατασκευή του φράγματος έχει ξεκινήσει το ξερίζωμα παρθένου δάσους αφού απαιτείται η καταστροφή δασικής γης μεγαλύτερης και από την έκταση του Μονακό! Για τη λειτουργία του θα εκτραπεί το 80% των υδάτων του ποταμού Ξιγκού, προκαλώντας ξηρασία σε μεγάλες εκτάσεις του δάσους που τροφοδοτούνται από τα νερά του ποταμού.

Οι παρεμβάσεις στο παρθένο δάσος του Αμαζονίου θα είναι γιγαντιαίας κλίμακας, αφού για την κατασκευή του φράγματος και των δύο καναλιών πλάτους 500 μέτρων και μήκους 75 χιλιομέτρων (!) θα χαθεί πολύ μεγάλη έκταση γης, μεγαλύτερη και από αυτήν που χάθηκε για την κατασκευή της διώρυγας του Παναμά. Οι ταμιευτήρες υπολογίζεται ότι θα πλημμυρίσουν έκταση 668 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εκ των οποίων τα 400 παρθένο δάσος.

Οι τρομακτικές παρεμβάσεις στο φυσικό τοπίο θα ολοκληρωθούν με την απομάκρυνση 20.000 ιθαγενών που ζουν στις περιοχές Altamira and Vitoria. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών για τον Αμαζόνιο (National Amazon Research Institute – INPA), από τις τεράστιες εκτάσεις δάσους που θα πλημμυρίσουν θα εκλυθούν στην ατμόσφαιρα πολύ μεγάλες ποσότητες μεθανίου, αερίου που είναι 25 φορές πιο ισχυρό και καταστροφικό από το διοξείδιο του άνθρακα.

Το παραµύθι της ανάπτυξης

Και στη Βραζιλία, όπως και σε σχέδια που αναπτύσσονται στην Ελλάδα, τα οφέλη στην απασχόληση είναι µηδαµινά µπροστά στην καταστροφή των πολύτιµων φυσικών πόρων και στη διάλυση της υπάρχουσας οικονοµίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κατασκευή του τρίτου µεγαλύτερου υδροηλεκτρικού φράγµατος στον κόσµο έχει κόστος κατασκευής 17 δισεκατοµµύρια δολάρια και θα προσφέρει µόλις 2.000 µόνιµες θέσεις εργασίας όταν θα λειτουργήσει και 40.000 θέσεις κατά τη διαδικασία κατασκευής του. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και οι επιστηµονικοί φορείς που έχουν ταχθεί κατά της κατασκευής του υπερφράγµατος, επισηµαίνουν µια ακόµα τροµακτική αντίφαση στον σχεδιασµό του, χαρακτηρίζοντάς το ως το πιο ανεπαρκές ενεργειακά έργο που έχει γίνει ποτέ στη Βραζιλία. Και αυτό γιατί το υδροηλεκτρικό φράγµα θα µπορεί να παράγει µόνο το 39% της ισχύος των 11.000 µεγαβάτ κάθε χρόνο εξαιτίας των περιόδων ξηρασίας. Για να επιτύχει, επισηµαίνουν, το 100% της απόδοσης η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να δώσει το πράσινο φως και για νέες καταστροφικές παρεµβάσεις µε την κατασκευή και συµπληρωµατικών µεγάλων φραγµάτων στον Ξιγκού και τους παραποτάµους του.

Παγκόσµια κινητοποίηση

Περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως το Amazon Watch και το International Rivers αλλά και πολίτες από όλο τον κόσµο στέκονται στο πλευρό των ιθαγενών που µε συνεχείς εκδηλώσεις διαµαρτυρίας προσπαθούν να αποτρέψουν την κατασκευή του φράγµατος. Όπως επισηµαίνουν, η εµµονή της κυβέρνησης της Βραζιλίας θα οδηγήσει σε µια χωρίς επιστροφή αλλαγή του παρθένου δάσους, αφού µετά το υδροηλεκτρικό φράγµα άλλες καταστροφικές και ασύµβατες µε την περιοχή δραστηριότητες θα ακολουθήσουν, όπως ορυχεία, µεγάλης έκτασης υλοτοµικές δραστηριότητες για την καλλιέργεια σόγιας κ.λπ. Επισηµαίνεται ότι οι προσπάθειες για την κατασκευή του φράγµατος στον Αµαζόνιο ξεκίνησαν πριν από 30 χρόνια, µε τους ιθαγενείς και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις να βγαίνουν κάθε φορά νικητές. Ηκατάσταση όµως, όπως επισηµαίνουν διεθνή ινστιντούτα που ασχολούνται µε το θέµα, είναι σήµερα περισσότερο επικίνδυνη από ποτέ, αφού η κυβέρνηση της Βραζιλίας δηλώνει αποφασισµένη να µην κάνει πίσω και, ακόµη και µε τη χρήση όπλων, να ξεκαθαρίσει το παρθένο δάσος και τους ενοχλητικούς κατοίκους του.

Την έκκληση ιθαγενών Kayapό έχουν υπογράψει περισσότεροι από 600.000 πολίτες ενώ στο πλευρό τους έχουν συνταχθεί και παγκόσµιας εµβέλειας καλλιτέχνες, όπως ο Sting, ο Τζέιµς Κάµερον και η Σιγκούρνι Γουίβερ, σκηνοθέτης και πρωταγωνίστρια αντίστοιχα του «Avatar».