Το όραμα του αρχιτέκτονα – ψαριού

Eπιµέλεια: MITSILA από το Πράσινο Ποντίκι
Ο Ζακ Ρουζερί δεν αυτοσυστήνεται ως αρχιτέκτονας, αλλά ως µισός άνθρωπος και µισό ψάρι… Και όχι βέβαια τυχαία, αφού ο κορυφαίος Γάλλος αρχιτέκτονας είναι εξπέρ της θαλάσσιας δόµησης, είναι ο επιστήµονας που οραµατίζεται, σχεδιάζει και κατασκευάζει κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και θέλει να συνδέσει το όνοµά του µε τις πρώτες υποθαλάσσιες πόλεις.
Η έµπνευσή του πηγάζει από τη συστηµατική µελέτη θαλασσίων ειδών, όπως οι ιππόκαµποι και οι µέδουσες, αλλά και από τη µελέτη των παγόβουνων και των διαστηµοπλοίων της ΝΑΣΑ.

Ο θαλάσσιος δορυφόρος
Ο Ζακ Ρουζερί, αν και ασχολείται εδώ και τριάντα χρόνια µε τον σχεδιασµό οικισµών µέσα στη θάλασσα, έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό όταν παρουσίασε το όραµά του για τη δηµιουργία του πρώτου θαλάσσιου δορυφόρου, του «Sea Orbiter», που θα βοηθήσει στην ανακάλυψη άγνωστων µέχρι σήµερα θαλασσίων ειδών αφού θα έχει τη δυνατότητα να συλλέξει στοιχεία για τη βιολογία των ωκεανών από σημεία που οι επιστήμονες δεν έχουν μπορέσει μέχρι σήμερα να προσεγγίσουν.
Tο «Sea Orbiter» μοιάζει με γιγάντιο ιππόκαμπο, θα έχει ύψος 51 μέτρων, εκ των οποίων μόλις το ένα τρίτο θα βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ θα ισορροπεί σε καρίνα διαμέτρου10 μέτρων.
Ο θαλάσσιος δορυφόρος δεν θα είναι «καρφωμένος» στη θάλασσα, αφού θα μπορεί να μετακινείται (αλλά μόνο με τη βοήθεια των θαλασσίων ρευμάτων και των ανέμων), ενώ θα μπορεί να φιλοξενήσει 18 επιστήμονες, οι οποίοι επί τρεις μήνες δεν θα χρειάζεται να πιάσουν λιμάνι για ανεφοδιασμό.
Πριν από τρία χρόνια ο γάλλος αρχιτέκτονας ολοκλήρωσε τη μακέτα του «Sea Orbiter» που είχε ύψος 3,5 μέτρακαι η οποία υποβλήθηκε σε εξαντλητικές δοκιμές επί έξι μήνες σε ειδική δεξαμενή. το μεγάλο στοίχημα για τον ρουζερί ήταν εάν η κατασκευή του θα άντεχε σε ισχυρές καταιγίδες και κύματα που ξεπερνούσαν τα 15 μέτρα, σε συνθήκες, δηλαδή, που θα συναντήσει κατά την περιπλάνησή της στους ωκεανούς.

Το όραμα του Ρουζερί δεν έχει καταφέρει, πάντως, μέχρι στιγμής να συγκεντρώσει την απαραίτητη χρηματοδότηση για την κατασκευή του αφού απαιτούνται συνολικά 35 εκατομμύρια ευρώ και ο γάλλος αρχιτέκτονας εκτιμάται ότι έχει συγκεντρώσει περίπου τα μισά, με αποτέλεσμα η ολοκλήρωσή του να καθυστερεί. Έτσι ενώ αρχικά υπολογιζόταν ότι θα έκανε το παρθενικό του ταξίδι το 2008, εκτιμάται ότι τελικά θα κάνει «πρεμιέρα» το καλοκαίρι του 2013, με την πρώτη αποστολή του στη μεσόγειο θάλασσα και έναν χρόνο μετά θα μπει στη μεγάλη περιπέτεια για το γκολφ στριμ, όπου ακολουθώντας το ρεύμα προς τον βορρά θα πραγματοποιήσει το μεγαλύτερο υποβρύχιο παιχνίδι όλων των εποχών.

Γλυπτά από CD

Eπιµέλεια: Mitsila από το Πράσινο Ποντίκι
O Sean Avery είναι ιδιαίτερα ταλαντούχος. Συγγραφέας παιδικών βιβλίων και ζωγράφος αποφάσισε να ασχοληθεί και µε τη γλυπτική, µεταµορφώνοντας άχρηστα υλικά, όπως χαλασµένα CD, σε έργα τέχνης.
Το αποτέλεσµα της δουλειάς του είναι πράγµατι εντυπωσιακό. Το θέµα του είναι αποκλειστικά τα ζώα και κάθε κοµµάτι της συλλογής του είναι µοναδικό αφού τα χαλασµένα CD αλλά και άλλα µεταλλικά υλικά που χρησιµοποιεί, στα χέρια του µεταµορφώνονται ιδανικά.
Τα γλυπτά έχουν όµορφα χρώµατα και εξαιρετική κίνηση καθώς ο Avery συνδυάζει διαφορετικές τεχνικές και διαφορετικά υλικά ώστε τα γλυπτά του να συνάδουν µε την έννοια της βιώσιµης τέχνης.

Η ικανότητα του Αυστραλού καλλιτέχνη να δίνει στα παλιά CD τη µορφή, για παράδειγµα, των φτερών των πουλιών και της γούνας µιας γάτας, κάνει τα γλυπτά του αξιολάτρευτα. Η ανακύκλωση – επαναχρησιµοποίηση των ψηφιακών δίσκων αποτελεί πονοκέφαλο αφού, σύµφωνα µε τα στοιχεία του WorldWatch Institute, κάθε χρόνο καταλήγουν στα σκουπίδια παγκοσµίως περισσότερα από 55 εκατοµµύρια CD που περιέχουν προγράµµατα για ηλεκτρονικούς υπολογιστές και εκατοντάδες εκατοµµύρια παλιά ή χαλασµένα µουσικά CD και DVD.
Επισηµαίνεται ότι η ανακύκλωση των CD/DVD δεν είναι εύκολη διαδικασία αφού µπορεί να γίνει µόνο από εξειδικευµένες εταιρείες ανακύκλωσης ηλεκτρονικού εξοπλισµού. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι, για παράδειγµα, στη χώρα µας δεν θεωρείται υποχρέωση η συλλογή και ανακύκλωσή τους αφού δεν υπάρχει πρόβλεψη στον νόµο για την ανακύκλωση ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού υλικού.
Την ίδια ώρα, τα χαλασµένα CD/DVD περιέχουν πολύτιµες ύλες που µπορούν να επαναχρησιµοποιηθούν, όπως πολυκαρβονικό – είδος πλαστικού που παράγεται από πετρέλαιο ή φυσικό αέριο -, λάκα, βωξίτη, αλουµίνιο και χρυσό. Τα υλικά αυτά εάν ανακτηθούν, επαναχρησιµοποιούνται στην αυτοκινητοβιοµηχανία και ως πρώτες ύλες για την παραγωγή πλαστικού.
Στη χώρα µας υπάρχει µόνο µια εταιρεία, η Ανακύκλωση Α.Ε., µε έδρα την Κοµοτηνή, που εξειδικεύεται στην επεξεργασία και ανακύκλωση / αναγέννηση πλαστικών υλών και ψηφιακών δίσκων. Η παραγωγική της δυναµικότητα είναι πάνω από 500 τόνοι τον χρόνο.

Homo Delphinus, homo balaena

Της Ιριάννας Λιανάκη – Δεδούλη από το Πράσινο Ποντίκι

Από όλα τα θαλάσσια θηλαστικά σίγουρα τα δελφίνια κατέχουν µια ξεχωριστή θέση στην καρδιά µας. Αξιολάτρευτοι συνταξιδιώτες, πρωταγωνιστές σε αφηγήσεις ναυτικών και ντοκιµαντέρ, καταφέρνουν συχνά µαζί µε τις φάλαινες να τραβούν την προσοχή µας. Με κάποιον τρόπο, ακόµα και εάν δεν γνωρίζουµε, διαισθανόµαστε ότι µε αυτά τα πλάσµατα µοιραζόµαστε κοινά χαρακτηριστικά.
Τα έχουµε βαφτίσει «πανέξυπνα», αναγνωρίζοντας στη συµπεριφορά τους χαρακτηριστικά θεωρούµενα ως κατεξοχήν ανθρώπινα, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που άνθρωπος και θαλάσσια θήλαστικά καταφέρνουν να επικοινωνήσουν µε έναν µοναδικό τρόπο.
Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο που στην επιστηµονική κοινότητα πληθαίνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι τα δελφίνια πρέπει να χαρακτηριστούν «µη ανθρώπινα πρόσωπα» – «non human persons» – µε εγγενή δικαιώµατα στην ύπαρξη και την ελευθερία.
Μάλιστα, κατά την ετήσια συνάντηση της Αµερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήµης (AAAS), στο Βανκούβερ, οι επιστήµονες προχώρησαν ένα βήµα παραπέρα υποστηρίζοντας την υπογραφή µιας ∆ιακήρυξης για τα δικαιώµατα των κητοειδών.
Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, τόσο τα δελφίνια όσο και οι φάλαινες είναι αρκούντως έξυπνα, ώστε να τους αξίζει να έχουν τα ίδια δικαιώµατα µε τους ανθρώπους.

«Μη ανθρώπινα πρόσωπα»

Τι θα σήµαινε όµως η αναγνώριση στα κητοειδή αντίστοιχων µε τους ανθρώπους δικαιωµάτων; Πολύ απλά θα σήµαινε το τέλος της φαλαινοθηρίας, της σφαγής των δελφινιών, της αιχµαλωσίας τους και της χρησιµοποίησής τους σε «ψυχαγωγικά» πάρκα. Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος θα έπρεπε να σταµατήσει να τα αντιµετωπίζει ως ιδιοκτησία ή εµπόρευµα. Όπως τόνισε ο καθηγητής Tom White από το Πανεπιστήµιο Loyola Marymount του Λος Άντζελες, η ηθεληµένη θανάτωση δελφινιών και φαλαινών ισοδυναµεί µε ηθεληµένη θανάτωση ανθρώπων. «Η φαλαινοθηρία δεν είναι συγκοµιδή πόρων, είναι δολοφονία» προσυπογράφει η Lori Marino, ερευνήτρια του Πανεπιστηµίου της Ατλάντα.
Στο αρχικό κείµενο της διακήρυξης – όπως αυτό είχε διαµορφωθεί τον Μάιο του 2010 – υπήρχαν οι επισηµάνσεις: «κάθε ανεξάρτητο κητοειδές έχει δικαίωµα στη ζωή», «κανένα κητοειδές δεν πρέπει να είναι αιχµάλωτο ή υποτελές, να υφίσταται βάναυση µεταχείριση ή να αποµακρύνεται από το φυσικό του περιβάλλον», καθώς επίσης και «κανένα κητοειδές δεν µπορεί να είναι ιδιοκτησία κανενός κράτους, οργανισµού, οµάδας ή ατόµου».
Στην τελευταία συνάντηση στο Βανκούβερ προστέθηκε ακόµα ότι «τα δικαιώµατα, οι ελευθερίες και οι κανόνες που ορίζονται στη διακήρυξη θα πρέπει να προστατεύονται τόσο από το διεθνές δίκαιο όσο και από τα επιµέρους εθνικά δίκαια».
Σίγουρα η υιοθέτηση αυτής της ριζοσπαστικής πρότασης προϋποθέτει έναν µεγάλο βαθµό ωριµότητας από το ανθρώπινο είδος, την οποία πιθανόν να µην έχει ακόµα κατακτήσει. Το να αναγνωρίσουµε και σε άλλα είδη δικαιώµατα, δεν περιορίζει τα δικά µας, αντιθέτως µας εξυψώνει.
Η υπέρβαση είναι δυνατή και όλοι πρέπει να παλέψουμε γι’ αυτήν.

Τα κοινά γνωρίσματα

Στην Ισλανδία φάλαινες και ψαράδες συνεργάζονται σε καθημερινή βάση. Οι φάλαινες υποδεικνύουν στα ψαράδικα πού έχει μπόλικα ψάρια για να ρίξουν τα δίχτυα τους και σε αντάλλαγμα οι ψαράδες τούς δίνουν μέρος της ψαριάς.
Χρόνια επιστημονικής έρευνας επιβεβαιώνουν ότι τόσο τα δελφίνια όσο και οι φάλαινες έχουν μεγάλους, σύνθετους εγκεφάλους και επίπεδα «αυτογνωσίας» παρόμοια με εκείνα των ανθρώπων.
Η ερευνήτρια δρ Lori Marino από το Πανεπιστήμιο της Ατλάντα υπογραμμίζει πως πλήθος ερευνών έχει δείξει πως τα κητοειδή έχουν, εάν όχι όλα, τα περισσότερα από τα ανθρώπινα γνωρίσματα, όπως η νοημοσύνη, η αυτονομία και οι κοινωνικές δεξιότητες.
«Οι βασικές τους ανάγκες είναι παρόμοιες με εκείνες των ανθρώπων: Θέλουν να παραμείνουν ζωντανά, να μην περιορίζονται, να κάνουν επιλογές, να ταξιδεύουν και να μετέχουν στην κοινωνική αλληλεπίδραση» τονίζει η ερευνήτρια.
Μάλιστα, η ίδια διεξήγαγε ένα ενδιαφέρον πείραμα, στο οποίο καταδεικνύονται τα κοινά γνωρίσματα μεταξύ ανθρώπων και δελφινιών.
Πιο συγκεκριμένα, στο εν λόγω πείραμα τα δελφίνια επέλεγαν ανάλογα με ήχους που άκουγαν – συχνά πανομοιότυπους – τον έναν από τους δύο μοχλούς που υπήρχαν, ή έναν τρίτο όταν ήθελαν να υποδείξουν ότι το τεστ ήταν πολύ δύσκολο για να απαντηθεί και προτιμούσαν να προχωρήσουν στην επόμενη ερώτηση. Σύμφωνα με τη Lori Marino, τα δελφίνια αντέδρασαν στη συγκεκριμένη κατάσταση με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που θα δρούσαν και οι άνθρωποι.
«Τα δελφίνια έχουν το δικό τους μυαλό και τις δικές τους σκέψεις» τονίζει η ερευνήτρια, εστιάζοντας παράλληλα και στην αυτοσυνειδητότητα των δελφινιών, η οποία, όπως λέει, αποδεικνύεται όταν κοιτάζονται στον καθρέφτη και μπορούν να αναγνωρίσουν το είδωλό τους.

Πέντε δισεκατομμύρια ευρώ από το ποδήλατο!

Από το Πράσινο Ποντίκι
Το EuroVelo είναι ένα πρόγραµµα της Ευρωπαϊκής Οµοσπονδίας Ποδηλατών (ECF) για την ανάπτυξη ενός δικτύου υψηλής ποιότητας ποδηλατικών διαδροµών που να συνδέει όλη την Ευρώπη. Οι διαδροµές µπορούν να χρησιµοποιηθούν από τουρίστες καθώς και από τον τοπικό πληθυσµό που κάνει τις καθηµερινές µετακινήσεις του µε ποδήλατο. Το EuroVelo αποτελείται σήµερα από 14 δροµολόγια και προβλέπεται ότι το δίκτυο θα έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί µέχρι το 2020.
Το EuroVelo µπορεί να προσφέρει, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις, 5 δισ. ευρώ κάθε χρόνο στην οικονοµία της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχοντας ένα ποιοτικό και βιώσιµο τουριστικό προϊόν. Ήδη ψηφίστηκε από την ολοµέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 15 ∆εκεµβρίου ότι το EuroVelo θα πρέπει να περιλαµβάνεται στο ∆ιευρωπαϊκό ∆ίκτυο Μεταφορών ∆Ε∆-Μ (ΤΕΝ-Τ) απαντώντας στην Ευρωπαϊκή Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για τις µεταφορές. Με αυτό τον τρόπο, η ολοµέλεια επιβεβαίωσε τη θετική ψήφο της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισµού.
Στην Ελλάδα τη λειτουργία του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου για το EuroVelo ανέλαβε η Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης, που προετοιµάζει µαζί µε τον δήµο τη διοργάνωση πανελλήνιας ποδηλατικής συνάντησης και συνεδρίου την άνοιξη του 2012 στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας.

Σας περιμένουμε!

Η ομάδα ΜΟnuΜΕΝΤΑ, ο Πολιτιστικός Περιβαλλοντικός Σύλλογος Κέντρου Αμπελοκήπων, ο δημοτικός σύμβουλος και ποδηλάτης Γιώργος Αμυράς και το Πράσινο Ποντίκι σας προσκαλούν την Κυριακή 29 Απριλίου σε μια ξεχωριστή ποδηλατική διαδρομή με στόχο τη διάσωση δυο μνημείων της Αθήνας.
Πρόκειται για τον κινηματογράφο «Άστρον» στους Αμπελοκήπους και το κτήμα Δρακοπούλου στα Πατήσια.
Η ποδηλατική διαδρομή θα ξεκινήσει στις 11:30 από τον κινηματογράφο Άστρον επί της οδού Κηφισίας 37 και μέσω των οδών Αλεξάνδρας και Πατησίων θα καταλήξει στο περίφημο κτήμα Δρακοπούλου.
Οι ποδηλάτες που θα συμμετάσχουν θα έχουν την ευκαιρία συμμετείχαν να γνωρίσουν περιοχές της Αθήνας που δημιουργήθηκαν στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα και να ενημερωθούν για σπουδαία κτήρια, δείγματα του νεοκλασικισμού και της δεκαετίας του 1930.
Τα μέλη της MOnuMENTA θα βρίσκονται σε διάφορα σημεία της διαδρομής και θα παρουσιάζουν την ιστορία των μνημείων αλλά και τους κινδύνους που τα απειλούν.
Επισημαίνεται ότιο χειμερινός κινηματογράφος ΑΣΤΡΟΝ, κτίστηκε το 1957 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Σόλωνα Κυδωνιάτη και τον περασμένο Ιούλιο δεν χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΤ, παρά τη θετική εισήγηση Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων. Φορείς και κάτοικοι πιέζουν τώρα προκειμένου η απόφαση να μην υπογραφεί από τον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Το πολύπαθο κτήμα Δρακοπούλου, στην Πατησίων, ένας χώρος πρασίνου με αξιόλογα κτήρια, που έχουν υποστεί κατεδαφίσεις και εμπρησμούς, χρειάζεται δυναμική ενεργοποίηση για την προστασία του. Το κτήμα είναι έκτασης, περίπου, 8 στρεμμάτων με τη Βίλα Δρακόπουλου να αποτελεί σημαντικό αρχιτεκτονικό δείγμα εξοχικής κατοικίας ενώ τα υπόλοιπα κτήρια, αποτελούν δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 1880, αφού στέγασαν το πρώτο εργοστάσιο Εριουργίας, στο οποίο μάλιστα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 8ωρο.
Η Επιτροπή Κατοίκων για τη διάσωση του κτήματος απαιτεί να εφαρμοστεί άμεσα το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο χαρακτηρίστηκε το σύνολο του κτήματος χώρος πρασίνου και διατηρητέα τα κτήρια εντός αυτού, να ακυρωθούν όλες οι παράνομες αποφάσεις που ακολούθησαν και πέτυχαν την αλλοίωση του Π.Δ προκειμένου να τσιμεντοποιηθεί μεγάλο τμήμα του κτήματος και να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την αποκατάσταση και προστασία των διατηρητέων ιστορικών κτηρίων.
Υ.Γ
Απαραίτητος εξοπλισμός για τη βόλτα: ποδήλατο, κράνος, παγούρι με νερό, φωτογραφική μηχανή.

Το πολεμικό ναυτικό υπαίτιο για το θάνατο των δελφινιών στο Ιόνιο

Της Βάλιας Μπαζού από το Ποντίκι
Σοκαριστικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας για το μαζικό θάνατο δελφινιών (ζιφιών) τον περασμένο Νοέμβριο στο Ιόνιο αφού δείχνουν ότι ευθύνονται οι ασκήσεις πολεμικού ναυτικού κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν συστήματα στρατιωτικών σόναρ μεσαίων συχνοτήτων.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που υλοποιούν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Θάλασσα: Μάθε, Δράσε, Προστάτεψε» WWF Ελλάς, ΜΟm, Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος και Tethys Research Institute, με ανακοίνωσή τους αποκαλύπτουν ότι σύμφωνα με την προκαταρκτική παθολογική αναφορά του Πανεπιστημίου των Κανάριων Νήσων και τα αποτελέσματα παθολογοανατομικής εξέτασης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, στα νεκρά δελφίνια εντοπίστηκαν παθολογικά ευρήματα εμβολής αέρα και στοιχεία που παραπέμπουν σε νόσο εξ αποσυμπιέσεως (νόσο των δυτών).
Όπως επισημαίνουν «τα επιστημονικά συμπεράσματα των νεκροψιών οδηγούν στην ασφαλή υπόθεση, ότι η πιο πιθανή αιτία αυτού του μαζικού εκβρασμού ζιφιών είναι ασκήσεις πολεμικού ναυτικού. Σημειώνεται ότι την ημέρα εκβρασμού των 9 ζιφιών πραγματοποιήθηκαν ναυτικές ασκήσεις ανθυποβρυχιακού πολέμου του Ιταλικού πολεμικού ναυτικού».

Οι τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν ότι η παραγωγή τέτοιου τύπου ήχων, ιδιαίτερα υψηλής ενέργειας και επιβλαβών συχνοτήτων, όπως τα σόναρ των πολεμικών πλοίων, προκαλούν εσωτερικό τραυματισμό σε θαλάσσια θηλαστικά τα οποία βρίσκονται κοντά στην πηγή του ήχου, ενώ μπορεί να προκαλέσει άμεση ανάδυση λόγω πανικού ή πόνου σε ζώα τα οποία βρίσκονται σε κατάδυση. Όπως για παράδειγμα οι ζιφιοί που καταδύονται έως 2.000 μέτρα ακόμη και σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από την πηγή του ήχου, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από τη λεγόμενη νόσο των δυτών.
Όπως υπογραμμίζουν οι τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις τα τελευταία 15 χρόνιο στο Ιόνιο και κατά τη διάρκεια ναυτικών ασκήσεων έχουν εκβραστεί συνολικά 40 νεκρά δελφίνια. Το μέγεθος, όμως, της συνολικής καταστροφής στον πληθυσμό τους είναι άγνωστο, αφού μπορεί κάποια ζώα να προσβλήθηκαν από τους ήχους στο ανοικτό πέλαγος και να μην εντοπίστηκαν ποτέ.
Για το λόγο αυτό οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έστειλαν πρόσφατα επιστολή προς το αρμόδιο Υπουργείο, ενημερώνοντάς για το πρόβλημα και καλώντας το ΥΠΕΚΑ να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.
Δείτε και εδώ και υπογράψτε

Χρυσό μετάλλιο στο ξέπλυμα

Της Βάλιας Μπαζού από το Ποντίκι

Το νέο ολυμπιακό άθλημα που θα κάνει πρεμιέρα στο Λονδίνο είναι αυτό του «πράσινου ξεπλύματος» και της καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η διεξαγωγή του ολυμπιακού «ντέρμπι» γίνεται με σύγχρονους τρόπους, μέσω, δηλαδή, παγκόσμιας διαδικτυακής ψηφοφορίας η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη για την ανάδειξη του χρυσού Ολυμπιονίκη.
Για το χρυσό μετάλλιο φαβορί είναι τρεις εταιρείες – κολοσσοί εκ των μεγαλύτερων χορηγών των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου και εκ των μεγαλύτερων καταστροφέων του πλανήτη.
Και φαβορί για τον τίτλο Greenwashgold 2012 είναι οι εταιρείες ΒΡ, Rio Tinto και Dow οι τρεις μεγαλύτεροι χορηγοί των Ολυμπιακών Αγώνων.
Η πρωτοβουλία της καμπάνιας ανήκει σε τρεις οργανώσεις και συγκεκριμένα το London Mining Network, τη Bhopal Medical Appeal και του Βρετανικού Tar Sands Network οι οποίες καλούν τους πολίτες σε όλο τον πλανήτη να επιλέξουν ποια από τις τρεις εταιρείας «καλύπτει, σπονσονάροντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές καταστροφές και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας εξαφανίζοντας τις περισσότερες κοινότητες στον κόσμο».
Όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές της ψηφοφορίας και οι τρεις εταιρείες χρησιμοποιούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου σαν προπέτασμα καπνού για να καλύψουν τα εγκλήματα που διαπράττουν κατά των ανθρώπων και του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα:
-Η BP είναι υποψήφια για την εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων σε όλο τον κόσμο και για την τρομακτική καταστροφή που προκάλεσε στον Κόλπο του Μεξικού

-Η Dow – από τις μεγαλύτερες χημικές βιομηχανίες στον κόσμο και όχι μόνον- επελέγη γιατί είναι συνδεδεμένη με μεγάλα εγκλήματα όπως τον «πορτοκαλί παράγοντα», κωδική ονομασία για μια από τις χημικές ουσίες που χρησιμοποίησε ο αμερικανικός σταθμός στο Βιετνάμ και ευθύνεται για εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους και τερατογεννέσεις. Η ίδια εταιρεία βρίσκεται και πίσω από τη μεγαλύτερη χημική καταστροφή που έχει πλήξει τον πλανήτη με την έκρηξη στη Μπομπάλ της Ινδίας το 1984.

– Η Rio Tinto είναι, ίσως, η κορυφαία μεταλλευτική εταιρεία στον κόσμο που ευθύνεται για την καταστροφή παρθένων εκτάσεων και την εκμετάλλευση αυτοχθόνων πληθυσμών στην Ινδονησία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ.
Εννοείται ότι και οι τρεις εταιρείες αρέσκονται στην ανάπτυξη προγραμμάτων κοινωνικής ευθύνης και υποστηρίζουν ότι επενδύουν εκατομμύρια σε καθαρές τεχνολογίες και σε κοινωνικά προγράμματα.
Ο νικητής του «πράσινου ξεπλύματος» θα ανακοινωθεί την ημέρα έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, στις 27 Ιουλίου.

Γελοιογράφοι κατά κλιματικής αλλαγής

Είκοσι καταξιωµένοι γελοιογράφοι από την Ελλάδα και τη Σουηδία συµµετέχουν στην έκθεση γελοιογραφίας µε τίτλο «Αντιµέτωποι µε το Κλίµα».
Η πρωτοβουλία της διοργάνωσης ανήκει στο Ίδρυµα Ευγενίδου, την Πρεσβεία της Σουηδίας στην Αθήνα και το Σουηδικό Ινστιτούτο της Στοκχόλµης. Στόχος της είναι να προβάλει πρωτότυπα όσο και ευφάνταστα έργα, καταθέτοντας έτσι µια σειρά διασκεδαστικών όσο και αφυπνιστικών συλλογισµών σχετικά µε την κλιµατική αλλαγή.
Πρώτο το Σουηδικό Ινστιτούτο της Στοκχόλµης είχε την ιδέα να προωθήσει τον διάλογο σχετικά µε την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιµη ανάπτυξη, µέσα από τη δηµιουργία µιας έκθεσης γελοιογραφίας µε αυτό το θέµα. Οι «πένες» που κλήθηκαν να σχολιάσουν το παγκόσµιο δίληµµα για το κλίµα ανήκουν στους Σουηδούς Μάγκνους Μπαρντ, Ρίµπερ Χάνσον, Ελένα Λίντχολµ, Λούβε Αντέλ και Κάριν Σούνβισον.
Κεντρική ιδέα του Σουηδικού Ινστιτούτου ήταν τα δεκαπέντε έργα των πέντε δηµιουργών να ξεπεράσουν τα σύνορα της Σουηδίας και να ταξιδέψουν σε χώρες του κόσµου, µε την προϋπόθεση ότι θα εκτεθούν µε αντίστοιχα έργα των εκεί γελοιογράφων.

Στην Ελλάδα, δεκαπέντε Έλληνες γελοιογράφοι, που βρίσκονται σε µάχιµη θέση στον ηµερήσιο και περιοδικό Τύπο, κλήθηκαν να «µιλήσουν» µε τη δική τους πένα. Πρόκειται για τους: Τάσο Αναστασίου, ∆ηµήτρη Γεωργοπάλη, Κώστα Γρηγοριάδη, Πάνο Ζάχαρη, Πέτρο Ζερβό, Γιάννη Ιωάννου, Γιάννη Καλαϊτζή, Μιχάλη Κουντούρη, Ηλία Μακρή, Πάνο Μαραγκό, Κώστα Μητρόπουλο, Σπύρο Ορνεράκη, Βαγγέλη Παυλίδη, Στάθη και Μαρία Τζαµπούρα, ενώ την επιµέλεια της έκθεσης στην Ελλάδα έχει αναλάβει η ιστορικός τέχνης Χάρις Κανελλοπούλου.
Τα αιχµηρά σκίτσα των Σουηδών και των Ελλήνων γελοιογράφων προτείνουν µια ενδιαφέρουσα και γεµάτη καυστικότητα οπτική και ενθαρρύνουν έναν γενικότερο διάλογο για µια βιώσιµη κοινωνία, µε την ευχή να εντείνουν την επίγνωση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβληµάτων.
Η έκθεση έχει ελεύθερη είσοδο και θα είναι ανοικτή για το κοινό έως τις 22 Απριλίου, ενώ συνοδεύεται από παράλληλη έκθεση σπουδαστών της σχολής Ορνεράκη µε το ίδιο θέµα. Ώρες λειτουργίας καθηµερινά 11:00-20:00 (εξαιρούνται οι επίσηµες αργίες).

To ροζ συννεφάκι

Της Βάλιας Μπαζού Πράσινο Ποντίκι Απριλίου

Εάν κάποιος έχει την υποµονή και τον χρόνο να παρακολουθήσει οµιλίες υπουργών στη Βουλή, θα νοµίσει προς στιγµήν ότι ζει στην Ντίσνεϊλαντ. Ότι ζει σε µια χώρα που, αλλάζοντας απλώς τα καρέ, θα γίνει όµορφη και πολύχρωµη. Θα συναντηθεί µε την αισθητική, θα βρει τη θέση στο περιβάλλον, θα γί­νει συνώνυµη µεγάλων οραµάτων…
Για παράδειγµα, η οµιλία του ανα­πληρωτή υπουργού ΠΕΚΑ Νίκου Σηφουνάκη κατά τη συζήτηση του νοµοσχεδίου «Νέος Οι­κοδοµικός Κανονισµός». Ιδού ένα απόσπασµα: «Θεσµοθετούµε σή­µερα ένα µέρος νέου πλαισίου του ‘‘Οικοδοµείν’’ για το µέλ­λον, για το ανθρωπογενές περι­βάλλον, για την αύξηση του πράσινου στα ασφυκτιούντα πολεοδοµικά συ­γκροτήµατα. Θεσµοθε­τούµε κανόνες για µια σύγχρονη πόλη, για ένα σύγχρονο περιβάλλον µε σεβασµό στον ιστορικά δοµηµένο χώρο.
Θεσµοθετούµε για να αρχίσουµε επιτέ­λους στη χώρα µας να σχεδιάζουµε συλ­λογικά και συνολικά µε τους όρους και τα οράµατα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής». Η εικόνα που αποπνέει το απόσπασµα είναι ένα ροζ συννεφάκι δίπλα στο ου­ράνιο τόξο, µε υπόκρουση χαλαρωτικό ορχηστρικό… Μόνο που δεν έχει κα­µιά σχέση µε την πραγµατικότητα. Γιατί πρόκειται για µια οµιλία που δεί­χνει ότι ο οµιλητής κάνει πως αγνοεί το νοµο­θέτηµα το οποίο ο ίδι­ος υπογρά­φει.
Για παράδειγ­µα, ο Σύλλογος των Αρχιτεκτόνων βλέπει µια τελείως διαφορετική εικόνα του µέλλοντός µας… «Το νοµοσχέ­διο αγνοεί τον βασικό του ρόλο, ως πλαίσιο Πολεοδοµικών Εφαρµογών, µε απο­τέλεσµα να υιοθετεί οριζόντιες, κοινωνικά άδικες ρυθµίσεις, ασκώντας πολιτική γης επιστηµονικά έωλη και πολιτικά διαβλητή». Και ακόµα «προσεγγίζει το µείζον θέ­µα της δόµησης όχι επιστηµονικά, αλλά από τη σκοπιά της µέγιστης κερδοφορίας πάνω στη γη». Και ακόµα «εισάγει και θε­σµοθετεί τη λογική της κτηµαταγοράς στις πόλεις. (…) ∆ηµιουργεί ανισότητες ανά­µεσα στους πολίτες αυξάνοντας το χάσµα ανάµεσα σε οικονο­µικά ισχυρούς και ασθενέστερους».
Εκεί, δηλαδή, που ο Νίκος Σηφουνά­κης βλέπει µέσω του Νέου Οικοδοµι­κού Κανονισµού µια σύγχρονη πόλη, µε αύξηση του πρασίνου και αρχιτεκτονικά οράµατα, ο Σύλλογος Αρχι­τεκτόνων βλέπει τη λογική ενός κτηµατοµεσίτη. Και το άκρως περίεργο είναι ότι ο αναπληρωτής στην οµι­λία του υποστήριξε ότι «ο ΝΟΚ σ’ ένα ενοποιηµένο κείµενο εί­ναι αποτέλεσµα συνεργασί­ας των πιο έγκριτων αρχιτε­κτόνων και πολεοδόµων, της µικτής επιτροπής ΥΠΕΚΑ-ΤΕΕ και ΣΑ∆ΑΣ». Άλλα λόγια ν’ αγαπιόµα­στε…

Οι Θεσσαλονικείς διεκδικούν το νερό της πόλης τους

Της Βάλιας Μπαζού Πράσινο Ποντίκι Απριλίου

Η «Κίνηση 136» γεννήθηκε ως ιδέα το καλοκαίρι του 2011 και ήταν το αποτέλεσµα των συζητήσεων που γίνονταν όλο το προηγούµενο διάστηµα στις συγκεντρώσεις των «αγανακτισµένων» του Λευκού Πύργου στη Θεσσαλονίκη. Έπειτα από 4 µήνες διεργασιών, η Κίνηση έκανε στα τέλη Νοεµβρίου την πρώτη της δηµόσια παρουσίαση, µε το όνοµά της να προσδιορίζεται από το ποσό που θα κατέβαλλε κάθε πολίτης για τη διεκδίκηση του νερού της Θεσσαλονίκης.
Η πρωτοβουλία ανήκει στους εργαζοµένους της Εταιρείας Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ Α.Ε.), σε συλλογικότητες της πόλης και απλούς πολίτες, οι οποίοι αποφάσισαν να δράσουν εναλλακτικά προκειµένου, όπως µας επισήµανε ο Σάκης Τζάκρης, µηχανολόγος µηχανικός, µέλος της Κ136 και µέλος ∆.Σ. του Συνεταιρισµού ∆’ ∆ηµοτικής Κοινότητας ∆ήµου Θεσσαλονίκης, να µην «επιτρέψουµε σε κανένα συµφέρον, εγχώριο ή ξένο, να κερδοσκοπήσει από το νερό µας και να κάνει παιχνίδια µε τη δηµόσια υγεία και το περιβάλλον της περιοχής µας». Κι έτσι αποφάσισαν να οργανωθούν προκειµένου να συµµετάσχουν στον διαγωνισµό του Ταµείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του ∆ηµοσίου και να εξαγοράσουν το 40% της ΕΥΑΘ καθώς και το µάνατζµεντ της εταιρείας.
Η ιδέα τους, πρωτοποριακή για τη χώρα µας, δεν έµεινε στα χαρτιά, αλλά εδώ και πέντε µήνες λαµβάνει σάρκα και οστά προκειµένου η προσπάθεια για τη διεκδίκηση της εταιρείας και το νερού της πόλης τους να γίνει όχι µε «άσφαιρα» πυρά, αλλά µε ένα σοβαρό και µελετηµένο σχήµα.

Η ΕΥΑΘ των πολιτών

Μετά την πρώτη παρουσίαση της Κ136, όπως µας λέει ο Σάκης Τζάκρης, «ενηµερώσαµε όλους τους δηµάρχους και τα ∆ηµοτικά Συµβούλια των δήµων του πολεοδοµικού συγκροτήµατος της Θεσσαλονίκης, καθώς και µεγάλο µέρος των κοινωνικών και επαγγελµατικών φορέων. Η συντριπτική πλειοψηφία τους υποστηρίζει την κίνησή µας». Το µοντέλο που επέλεξαν για τη διεκδίκηση της ΕΥΑΘ αποφασίστηκε ύστερα από συζητήσεις µε τους πολίτες και τους φορείς της πόλης µε στόχο να εξασφαλίζει 4 βασικές προϋποθέσεις, και συγκεκριµένα:

∆ιαφάνεια στα οικονοµικά.

♦ ∆ηµοκρατική λειτουργία και διοίκηση.

♦ Μη κερδοσκοπική διαχείριση.

♦ Συµµετοχή περίπου 372.000 υδροµέτρων-νοικοκυριών, σε σύνολο, περίπου, 510.000. Όπως µας επισηµαίνει ο κ. Τζάκρης, «η ΕΥΑΘ εξυπηρετεί 6 δηµοτικές κοινότητες του ∆ήµου Θεσσαλονίκης και 11 περιφερειακούς δήµους που συγκροτούν την ευρύτερη περιοχή Θεσσαλονίκης, µε πάνω από 1 εκατ. κατοίκους. Έτσι επιλέξαµε το µοντέλο της διεκδίκησης να στηριχθεί στο εξής σχήµα:

♦ Πρωτοβάθµιοι συνεταιρισµοί ανά δήµο και δηµοτική κοινότητα του ∆ήµου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι δηµιουργούνται µε βάση τον νόµο για τους αστικούς συνεταιρισμούς που ισχύει στην Ελλάδα.

♦ Δευτεροβάθμια Ένωση των Συνεταιρισμών σε Ανώνυμη Εταιρεία (Κοινωνική ΕΥΑΘ Α.Ε.), η οποία θα διεκδικήσει την εξαγορά του 40% και του μάνατζμεντ της σημερινής ΕΥΑΘ.

Μέτοχοι της ανώνυμης αυτής εταιρείας θα είναι οι πρωτοβάθμιοι κοινωνικοί συνεταιρισμοί ανάλογα με το μετοχικό κεφάλαιο που ο καθένας διαθέτει. Η δημιουργία της Ανώνυμης Εταιρείας κρίθηκε απαραίτητη προκειμένου να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο αποκλεισμού της συμμετοχής των συνεταιρισμών στον διαγωνισμό για την εξαγορά της ΕΥΑΘ.
Μέλη των συνεταιρισμών μπορούν να γίνουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα που μπορούν να καταβάλλουν 140 ευρώ για τη συγκρότηση του κεφαλαίου εξαγοράς της ΕΥΑΘ Α.Ε., ποσό που μπορεί να καταβληθεί εντός 14 μηνών για όσους αδυνατούν να το καταβάλουν άμεσα. Κάθε μέλος του συνεταιρισμού διαθέτει μία μόνο ψήφο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των μερίδων που κατέχει.
Μέχρι στιγμής έχουν ιδρυθεί οι δύο πρώτοι συνεταιρισμοί, στην Δ’ Κοινότητα του Δήμου Θεσσαλονίκης και στον Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη, και έχει δρομολογηθεί η ίδρυση δύο ακόμη συνεταιρισμών, στον Δήμο Καλαμαριάς και στην Ε’ Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Θεσσαλονίκης το επόμενο διάστημα.
Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο, αφού, όπως μας επισήμανε ο κ. Τζάκρης, «μια βασική δυσκολία βρίσκεται στο γεγονός ότι οι πολίτες έχουν διαμορφώσει μια αρνητική στάση και άποψη για τη λειτουργία και την κατάληξη κυρίως των αγροτικών συνεταιρισμών των προηγούμενων δεκαετιών».
Το μοντέλο προβλέπει «την ίδρυση από τους συνεταιρισμούς της ΚΕΥΑΘ Α.Ε. (Κοινωνική ΕΥΑΘ Α.Ε.) με αρχικό κεφάλαιο 10 εκατομμύρια ευρώ και στη συνέχεια διαδοχικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για τη συγκρότηση του απαιτούμενου ποσού για την εξαγορά της εταιρείας».

Δύσκολος αγώνας

Το σύνθημα των μελών της Κ136 είναι ότι «το νερό δεν είναι εμπόρευμα, αλλά κοινωνικό αγαθό». Και με αυτό το σύνθημα προσπαθούν να ενημερώσουν αλλά και να παρακινήσουν τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να συμμετάσχουν στην προσπάθεια προκειμένου να αποτραπεί η δημιουργία ενός ιδιωτικού μονοπωλίου στη θέση του κρατικού.
«Είναι εφικτό οι πολίτες να αναλάβουν τις τύχες των υποθέσεων που τους αφορούν», επισημαίνει ο κ. Τζάκρης και συνεχίζει: «και το νερό είναι το κατεξοχήν φυσικό κοινωνικό αγαθό, στο οποίο θα πρέπει να έχει πρόσβαση ο κάθε άνθρωπος ανεξάρτητα από την οικονομική του θέση».
Όπως μας επισήμανε, οι αντιδράσεις που εισπράττουν μέχρι τώρα είναι θετικές, αφού δήμαρχοι, Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια, φορείς και επιμελητήρια, έχουν ταχθεί με το μέρος τους και υποστηρίζουν με διάφορα μέσα τις προσπάθειές τους. Ρωτήσαμε τον κ. Τζάκρη εάν υπάρχει κάποια αντίδραση στη δημιουργία της Κ136 από τους λεγόμενους καθ’ ύλην αρμοδίους. Και όπως μας είπε, «έχουμε πολύ δρόμο ακόμη. Ίσως οι καθ’ ύλην αρμόδιοι, όπως τους ονομάζετε, να εκτιμούν ότι είμαστε “ακίνδυνοι” ακόμη, ίσως η αδιαφορία να είναι το πρώτο επίπεδο αντίδρασης. Από την άλλη, πολλές πολιτικές ομάδες και παρατάξεις έχουν τοποθετηθεί υπέρ αυτής της στρατηγικής διεκδίκησης της ΕΥΑΘ Α.Ε. από τους πολίτες. Εξάλλου η στρατηγική αυτή προάγει και προωθεί αυτό που ονομάζεται κοινωνική οικονομία και συνεργατική επιχειρηματικότητα».
Αυτό είναι άλλωστε και το μεγαλύτερο κέρδος από αυτή την προσπάθεια. Γιατί ακόμα κι αν τελικά δεν ευοδωθεί, θα έχει γίνει ένα πολύ σημαντικό βήμα για μια άλλη λογική διεκδίκησης με έμφαση σε νέους τρόπους αντίδρασης βασισμένους στο θετικό πρόσημο της ουσιαστικής συμμετοχής και της κοινωνικής αλληλεγγύης.